Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Türk Travmatik Stres Dergisi (TTSD) dergisinin yayın politikası, bilgiyi tarafsız ve saygılı bir şekilde geliştirme ve yayma esasına dayanır. Bu politika doğrultusunda uygulanan süreçler, yazarlar ve bağlı kurumlar tarafından sunulan çalışmaların kalitesini doğrudan etkiler. Hakem değerlendirmesinden geçen çalışmalar, bilimsel yöntemi destekler ve somutlaştırır. Bu nedenle, sürece katılan tüm tarafların (yazarlar, okuyucular, araştırmacılar, yayınevleri, hakemler ve editörler) etik ilkelere uymaları beklenir.

Türk Travmatik Stres Dergisi, yayın etiğinin bir parçası olarak tüm tarafların aşağıdaki etik sorumlulukları üstlenmesini bekler.

Aşağıda belirtilen etik görev ve sorumluluklar, Yayın Etiği Komitesi (COPE) tarafından açık erişim olarak sunulan yönergeler ve politikalara dayanmaktadır.

Hakemli dergilerde makale yayınlanması, tutarlı ve saygın bir bilgi ağı geliştirmek için önemlidir. Hakemli makaleler, bilimsel yöntemlerin ilerlemesine katkıda bulunur. Bu nedenle, yayın sürecinde yer alan tüm paydaşların, yazarlar, dergi editörleri, hakemler ve yayıncılar dahil, beklenen etik davranış ve standartları anlamaları ve uymaları gerekmektedir.

  1. Etik İlkeler

Makale Yazarlığı

Yazarlık, çalışmanın tasarımı, yürütülmesi veya yorumlanmasına önemli katkı sağlayan bireylerle sınırlı olmalıdır. Tüm katkı sağlayanlar ortak yazar olarak listelenmeli, belirli araştırma bölümlerine katkı sağlayanlar ise katkı sağlayıcı olarak tanınmalıdır. Sorumlu yazar, tüm uygun ortak yazarların (ve uygunsuz yazarların) listede olmasını, tüm ortak yazarların makalenin son halini görüp onaylamasını sağlamalıdır.

Çıkar Çatışmaları

  • Yazarlar: Tüm yazarlar, çalışmanın sonuç veya yorumlarını etkileyebilecek mali veya diğer çatışmaları açıklamalıdır. Tüm mali destek kaynakları belirtilmelidir.
  • Hakemler: Hakemler, olası çıkar çatışmalarını editöre bildirmeli ve gerekirse değerlendirmeyi reddetmelidir. Çıkar çatışmasını önlemek için, makale yazarlarının çalıştığı kurumlardaki kişiler makaleye hakemlik yapamaz.
  • Editörler: Editörler, yazılarla ilgili kişisel veya mali çıkar çatışmalarına sahip olmamalıdır.

Veri Erişimi ve Saklanması

Yazarlar, makaleye ilişkin ham verileri editör incelemesi için sağlamalı ve mümkünse halka açık erişim sağlamalıdır. Yazarlar, veriyi makale yayınlandıktan sonra makul bir süre saklamaya hazır olmalıdır.

Veri Üretimi ve Sahtekarlığı

Verilerin veya görsellerin üretimi veya manipülasyonu yasaktır.

Yinelenen / Çoklu Gönderimler

Başka bir yerde gönderilmiş veya yayımlanmış makaleler kabul edilmez. Önceki çalışma makaleye temel oluşturuyorsa, kaynak belirtilmeli ve özgün katkılar açıklanmalıdır.

Fikri Mülkiyet

  • Yazarlar, makalenin (ve eklerinin) fikri mülkiyetlerinin kendilerine ait olduğunu ve telif hakkının başkalarına devredilmediğini onaylar.
  • Makalede intihal, üretim, manipülasyon olmamalıdır ve JSS yazarlık politikalarına uygun olmalıdır.
  • Tüm makale versiyonları yazarların mülkiyetinde kalır. Lisans koşulları dışında, telif hakkı yazarlara aittir.
  • Tüm iletişim ve değerlendirme gizli tutulur.

Düzeltme, Geri Çekme ve Endişe Bildirimi

  • Küçük hatalar, sonucu etkilemediğinde editörlerce düzeltilebilir.
  • Büyük hatalar veya ihlaller için makaleler geri çekilebilir.
  • COPE ve ICJME yönergelerine göre araştırma veya yayında kötüye kullanım durumunda endişe bildirimi yapılabilir.

Anket ve Görüşmelere Dayalı Çalışmalar

Türk Travmatik Stres Dergisi , COPE'nin "Code of Conduct and Best Practice Guidelines" ilkelerini benimsemektedir. Şunlar gereklidir:

  • Etik kurul onayı gerektiren araştırmalarda onay, çalışmada belirtilmelidir.
  • Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş onam ve imzalı form Makale Bilgi Formu’nda yer almalıdır.
  • Etik kurul onayı gereken çalışmalar: anket, görüşme, odak grup, gözlem içeren nitel/nicel araştırmalar ve veriyi koruma yasasına uygun retrospektif çalışmalardır.
  • Olgu sunumları için "bilgilendirilmiş onam" beyanı, ölçek, anket veya fotoğraf izinleri ve telif uyumluluğu belirtilmelidir.

Ek veya Özel Sayı Yayınlama Politikası

Yılda bir kez, yayın kurulu kararı ile özel bir sayı yayınlanabilir. Yayın süreçleri standart sayılarla aynıdır.

  1. Ek sayı, özel bir konuyu içerebilir.
  2. Sayfa numaraları normal sayılardan farklıdır.
  3. Baskı miktarı, normal sayının üçte birini geçemez.
  4. Ek sayılardaki makale oranları diğer sayılarla uyumludur.
  5. Anı sayıları ek sayı olarak kabul edilmez, standart numaralandırma yapılır.

Diğer Etik İhlaller

  1. a) Destek veren birey/kurumları belirtmemek.
    b) Tez veya çalışmaları izin almadan kaynak olarak kullanmak.
    c) İnsan araştırmalarında etik kurallara uymamak, hasta haklarını ihlal etmek.
    d) Değerlendirme için ayrılmış çalışmayı yazarın izni olmadan paylaşmak.
    e) Sağlanan kaynakları kötüye kullanmak.
    f) Haksız etik ihlali iddiasında bulunmak.
    g) Anket verilerini izin almadan yayınlamak.
    h) Ekolojik dengeyi bozmak.
    ı) Araştırma izinlerini almamak.
    i) İlgili mevzuat veya uluslararası sözleşmelere aykırı araştırmalar yapmak.
    j) Gizli veriyi korumamak.
    k) Bilimsel atamalarda yanlış beyanda bulunmak.

 

Yazarlar İçin Etik Kurallar

  • Özgünlük ve Yazarlık: Çalışmalar özgün ve gerçek araştırmaya dayalı olmalıdır. Yazarlar arasında yer alan herkesin makaleye önemli katkı sağlamış olması gerekir. Akademik katkı yapmamış kişileri yazar olarak eklemek veya yazarları bilimsel olmayan kriterlere (ör. unvan, yaş, cinsiyet) göre sıralamak etik değildir.
  • Yazar Katkıları: Çok yazarlı makalelerde her yazarın makalenin hangi aşamasına katkı sağladığı açıkça belirtilmelidir.
  • Tekli Gönderim: Makaleler aynı anda birden fazla dergiye gönderilmemeli veya daha önce başka bir dergiye gönderilmiş olmamalıdır. Tespiti halinde makale yayın sürecinden çıkarılacaktır.
  • Dergi Standartlarına Uyum: Makale gönderen yazarlar, derginin yayın ve yazım ilkelerine uymayı kabul etmiş sayılır.
  • Tam Alıntılar: Alıntılar ve kaynakça doğru ve eksiksiz olmalıdır.
  • İntihalden Kaçınma: Makalelerde intihal ve sahte veri bulunmamalıdır. Benzerlik oranı, hakem değerlendirme sürecine geçilebilmesi için %20'yi geçmemelidir.
  • Ön İnceleme Sınırı: Bir makale, en fazla iki ön inceleme sürecinden geçebilir. Yazar geri bildirimleri gözden geçirmezse makale reddedilecektir.
  • Yeniden Gönderimler: Daha önce dergiden reddedilen çalışmalar tekrar gönderilmemelidir; aksi durumda çalışmalar reddedilecektir.
  • Çıkar Çatışması: Sorumlu yazar, herhangi bir çıkar çatışması durumunda dergi editörünü bilgilendirmelidir.

Daha fazla bilgi için WAME’nin çıkar çatışması politikaları incelenebilir: https://www.wame.org/conflict-of-interest-in-peer-reviewed-medical-journals.

 

Hakemler İçin Etik Kurallar

  • Kaliteye Bağlılık: Hakemler, dergide yayınlanacak makalenin akademik kalitesine katkı sağlama sorumluluğuyla hareket etmelidir ve yalnızca kendi uzmanlık alanlarına giren makaleleri değerlendirmelidir.
  • Gizlilik: Hakemler, değerlendirme sürecinin gizliliğine saygı göstermeli ve makale ile ilgili bilgileri kimseyle paylaşmamalıdır.
  • Tarafsız Değerlendirme: Hakemler, yalnızca makale içeriğinin doğruluğu ve akademik kriterlere uygunluğunu değerlendirmelidir; makalenin savunduğu görüşe ilişkin kişisel düşüncelerini sürece dahil etmemelidir.
  • Yapıcı Geri Bildirim: Raporlar nesnel ve ölçülebilir olmalı; hakaret, aşağılayıcı ya da suçlayıcı ifadelerden kaçınılmalıdır. Olumsuz değerlendirmelerde gerekçeli açıklama sunulmalıdır.
  • Zamanında İnceleme: Hakemler, incelemeyi kendilerine verilen süre içinde tamamlamalıdır. İncelemeyi yapamayacaklarsa, dergiyi makul bir sürede bilgilendirmelidirler.

 

Editörler İçin Etik Kurallar

  • Kabul Kriterleri: Editörler, yalnızca dergi politikasına uygun ve alana katkı sağlayacak makaleleri kabul etmelidir.
  • Çıkar Çatışması: Editörler, kabul edilen veya reddedilen makalelerle çıkar çatışmasına girmemeli ve yazarlarla hakemler arasındaki gizliliği korumalıdır.
  • Yetki ve Sorumluluk: Editörler, makalenin kabul veya reddi konusunda tam yetkiye sahiptir ve hakemler ile yazarların adlarının gizli kalmasını sağlamakla sorumludur.
  • Hataların Düzeltilmesi: Hata tespit edildiğinde, editörler düzeltme veya geri çekmeyi desteklemelidir.
  • Sürecin Verimli Yönetimi: Editörler, makalelerin ön inceleme, hakem değerlendirmesi, düzenleme ve yayın süreçlerinin zamanında ve uygun şekilde ilerlemesini sağlamalıdır.
  • Uygun Kurul Üyelerinin Seçilmesi: Editörler, dergiye anlamlı katkı sağlamayan kişileri yayın kurulu üyesi veya yardımcı editör olarak atamamalıdır.



  1. Yayın Politikası

Türk Travmatik Stres Dergisi  dergisinde yayımlanacak bir makalenin aşağıdaki temel kriterleri karşılaması gerekmektedir:

    • Özgünlük: Çalışma yeni bulgular sunmalıdır.
    • Etik Bütünlük: Etik standartlara uygun olmalıdır.
    • Net Mesaj: Bilimsel topluluğa anlamlı bilgiler iletmelidir.
    • Araştırmaya ve Sosyal Bilimlere Katkı: Çalışma, sosyal bilimler ve ilgili alanlarda bilgi geliştirmeli, uygun konuları ele almalıdır.
    • Güncel Konularla İlgililik: Çalışma, sosyal bilimlerdeki güncel, önemli konulara odaklanmalıdır.
    • Mantıksal ve Yapısal Tutarlılık: Makale iyi organize edilmiş ve mantıksal olarak sağlam olmalıdır.
    • Bilimsel Kanıtlara Dayalı Sonuçlar: Sonuçlar bilimsel verilerle desteklenmelidir.
    • Yöntem Tutarlılığı: Araştırma, açık ve tutarlı bir bilimsel yaklaşım sergilemelidir.

 

Makale Gönderimi

Makale gönderimleri yalnızca Makale Yönetim Sistemi üzerinden kabul edilmektedir. E-posta yoluyla gönderilen makaleler dikkate alınmaz.

Ön İnceleme ve Benzerlik Kontrolü

Makale hakem incelemesinden önce yazım kurallarına uygunluk açısından değerlendirilir ve benzerlik kontrolünden geçirilir. Toplam benzerlik oranı %20’den, tek bir kaynaktan gelen benzerlik oranı %3’ten fazla olmamalıdır. Bu sınırların aşılması durumunda çalışma, revize edilmek üzere yazara iade edilir veya reddedilir. Ön inceleme süreci 30 gün içinde tamamlanır.

Editör/Alan Editörü İncelemesi

Çalışma ön incelemeyi geçtikten sonra, atanmış editör tarafından konu uygunluğu, dil kalitesi ve akademik nitelik açısından değerlendirilir. Bu aşama için de maksimum 30 gün süre tanınır.

Hakem İnceleme Süreci (Çift-Kör Hakemlik)

Uygun makaleler, yazarlar ve hakemlerin kimliklerinin gizli tutulduğu çift-kör hakemlik sürecinden geçer. Hakem raporları, Makale Yönetim Sistemi'nde güvenli bir şekilde saklanır.

Yazar Revizyonu

Yazarlar, hakemler ve Yayın Kurulu'nun geri bildirim ve önerilerini dikkate alır. İhtiyaç duyulursa, anlaşmazlık durumunda açıklamalarını sunabilirler. Düzeltilmiş makale, sistemdeki sonraki incelemeler için yüklenmelidir.

Alan Editörü Yeniden İncelemesi

Alan editörü, istenen değişikliklerin yapılıp yapılmadığını kontrol eder. Hakem raporlarında “Büyük Düzeltme” gereksinimi varsa, makale ilgili hakeme yeniden gönderilir. “Kabul” veya “Küçük Düzeltme” gereksinimi varsa ve düzeltmeler tamamlandıysa, makale dil kontrolüne gönderilir. Belirtilen revizyonlar tekrar yapılmazsa makale reddedilebilir. Reddedilen makaleler sistemde kayıt için saklanır.

Dil Kontrolleri

    • Türkçe Dil Kontrolü: Çalışma, 15 gün içinde Türkçe dil editörü tarafından gözden geçirilir.
    • İngilizce Dil Kontrolü: Türkçe kontrolünden geçen çalışmalar İngilizce dil editörü tarafından incelenir, bu aşama da 15 gün içinde tamamlanır.

Yayın Kurulu İncelemesi

Teknik, akademik ve dil incelemelerinden geçen makaleler, Yayın Kurulu tarafından nihai olarak değerlendirilir. Üyeler arasında anlaşmazlık olduğunda, çoğunluk oyu kararı belirler.

Dizgi ve Mizanpaj Süreci

Onaylanan makalelerin dizgi ve mizanpaj işlemleri dergi tarafından yapılır.

Dil Gereksinimleri

Türk Travmatik Stres Dergisi  İngilizce olarak yayımlanır. İnglizce makalelerde Türkçe özet bulunmalıdır.

Yazarlık Değişiklikleri

Yazarlık değişiklikleri gönderimden sonra yapılacaksa, Yayın Kurulu onayı gereklidir. Değişiklik nedeni açıklanan resmi bir yazı, tüm yazarların imzasıyla sunulmalıdır. Onaylanırsa, güncellenmiş bir Telif Sözleşmesi Formu gerekmektedir.

    

İtiraz ve Şikâyetler

Derginin Yayın Kurulu, itiraz ve şikâyetleri COPE rehberleri çerçevesinde ele almaktadır. Yazarlar, itiraz  veya şikâyetleri ile ilgili doğrudan Editöryel Ofis ile iletişime geçebilirler. Gerekli görüldüğünde, Yayın Kurulu’nun kendi içinde çözemediği durumlar için tarafsız bir temsilci atanır. İtiraz ve şikâyet süreçlerinde nihai karar yetkisi Baş Editör'e aittir.

Sorumluluk Reddi

Dergide yayımlanan makalelerde ifade edilen görüş ve düşünceler, Türk Travmatik Stres Dergisi, Baş Editör, Editörler, Yayın Kurulu veya Yayıncıyı temsil etmez; bu görüşler yalnızca yazar(lar)ın sorumluluğundadır. Baş Editör, Editörler, Yayın Kurulu ve Yayıncı, bu tür içerikler için hiçbir sorumluluk veya yükümlülük kabul etmemektedir.

Şikayet ve İtiraz Süreci

Türk Travmatik Stres Dergisi, şikayet ve itirazları aşağıda belirtilen prosedürleri izleyerek ele almaktadır. Çalışmaların değerlendirilme sürecindeki uzun gecikmeler veya yayın etiğine dair şikayetler gibi konular, ilk olarak Baş Editör tarafından incelenir. Gerektiğinde, Yayın Kurulu ve Alan Editörleri şikâyet ve itiraz süreçlerine dahil edilir. Şikayet veya itiraz durumlarında editor@traumaj.com adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Makale İçeriği Hakkında Şikayetler

Baş Editör, yazarın şikayetlerini ve hakem raporlarını inceleyerek bir sonuca varır:

  • Makalenin reddedilmesi kararının onaylanması,
  • Yazarın itirazının değerlendirilmesi,
  • Bağımsız bir hakemden yeni bir görüş alınması. Baş Editörün nihai kararı yazara bildirilir ve gerekirse itirazın sonuçları hakkında bilgilendirme yapılır. Bu, Türk Travmatik Stres Dergisi’nin nihai kararıdır.

Süreçlere İlişkin Şikayetler

Baş Editör, çalışmaların değerlendirilme sürecindeki gecikmeler gibi süreçlere dair şikayetleri inceler. İlgili durumlar Türk Travmatik Stres Dergisi Editörleri ile paylaşılır ve gerekli durumlarda yazarlara bilgi verilir.

Etik İlkelerle İlgili Şikayetler

Baş Editör, yazar veya hakemden gelen yayın etiği şikayetlerini dikkate alır ve derginin web sitesinde yayınlanmış olan etik kuralları uygular. Yayın Kurulu, şikayet sahibi veya hakemlerin dile getirdiği etik endişeleri detaylı şekilde inceler. İnceleme süreci ve durumu açık bir şekilde şikayetçilere iletilir. Baş Editör veya Yardımcı Editörler, şikayetçilere eylem planı ve nihai karar hakkında bilgi sağlar.